De toekomst van oorlogsvoering staat op het punt drastisch te veranderen, en kunstmatige intelligentie speelt hierin een sleutelrol. Staatssecretaris van Defensie, Gijs Tuinman, heeft tijdens het Nederlandse AI Congres in Utrecht een ambitieuze visie gepresenteerd: AI moet een integraal onderdeel worden van de Nederlandse krijgsmacht. Hij roept de Nederlandse AI-sector op om nauwer samen te werken met Defensie, met als doel strategische technologische innovatie te versnellen. Volgens Tuinman verandert AI de oorlogsvoering nu al voorgoed.

Een van de meest opvallende initiatieven is de oprichting van een synthetische datafabriek in samenwerking met technologiebedrijven. Deze fabriek zal grote hoeveelheden kunstmatige data genereren om AI-systemen te trainen. Dit is cruciaal, gezien de schaarste en hoge kosten van kwalitatieve data. Het ministerie van Defensie staat open voor concrete voorstellen uit de sector en moedigt bedrijven aan om te laten zien wat ze binnen een half jaar kunnen realiseren.

Tuinman heeft recentelijk technologiebedrijven in de Verenigde Staten bezocht, waaronder Anduril en Palantir. Hij zag daar hoe deze bedrijven AI inzetten om bestaande wapentechnologie, zoals kruisraketten, slimmer en kostenefficiënter te maken. Deze ervaringen hebben zijn overtuiging versterkt dat AI een gamechanger is binnen alle lagen van militaire operaties, van onderhoud en logistiek tot inlichtingenverwerking en besluitvorming.

Financiering lijkt geen obstakel te zijn voor deze ambitieuze plannen. Het kabinet heeft meer dan een miljard euro beschikbaar gesteld voor de technologische versterking van de defensie-industrie. Alleen al in 2025 wil het ministerie 310 miljoen euro investeren in onbemande systemen en andere AI-gerelateerde innovaties.

Defensie werkt al samen met diverse Nederlandse AI-partners. Zo ontwikkelt Lobster Robotics een onderwaterrobot met sensoren en werkt Avalor AI mee aan de software voor drones. Intern heeft Defensie het DefGPT ontwikkeld, een veilig, afgeschermd alternatief voor ChatGPT, specifiek voor intern gebruik.

Tuinman benadrukt dat niet alleen geld of kennis nodig is, maar vooral ook durf. Hij pleit voor intensieve samenwerking tussen Defensie en technologiebedrijven, waarbij gezamenlijke ontwikkelteams praktische innovatieve toepassingen realiseren. Werkprocessen moeten sneller geïntegreerd worden om een technologisch sterke en adaptieve krijgsmacht te garanderen.

De staatssecretaris onderstreept het belang van daadkrachtige samenwerking en innovatiekracht. AI moet volgens hem de ruggengraat worden van toekomstige militaire capaciteiten. Deze visie biedt niet alleen kansen voor de defensiesector, maar ook voor technologiebedrijven die willen bijdragen aan de toekomst van nationale veiligheid.