De overheid heeft onlangs een belangrijke stap gezet richting een toekomst waarin generatieve AI een grotere rol speelt binnen overheidsorganisaties. Op 22 april 2025 kondigde de Rijksoverheid aan dat ambtenaren meer vrijheid krijgen om generatieve AI toe te passen in hun dagelijkse werkzaamheden. Deze verruiming van het beleid is het resultaat van een samenwerking tussen verschillende bestuurslagen, waaronder gemeenten, provincies en waterschappen. Het doel is een efficiรซntere afhandeling van vergunningen, verbeterde communicatie met burgers en ondernemers, en snellere besluitvorming.
๐ฉ๐ผ๐ผ๐ฟ๐๐ฎ๐ฎ๐ฟ๐ฑ๐ฒ๐ป ๐ฒ๐ป ๐ฟ๐ถ๐ท๐ธ๐น๐ถ๐ท๐ป๐ฒ๐ป
Hoewel er meer ruimte is voor het gebruik van generatieve AI, zijn er strikte voorwaarden opgesteld. Deze zijn vastgelegd in een nieuwe, overheidsbrede handreiking die risicobeheersing, het gebruik van betrouwbare AI-modellen en het stimuleren van opensource- en Europese oplossingen als uitgangspunten heeft. Deze handreiking biedt praktische ondersteuning aan overheidsprofessionals en is van toepassing op alle bestuurslagen.
๐๐ฎ๐ป๐๐ฒ๐ป ๐ฒ๐ป ๐ฟ๐ฎ๐ป๐ฑ๐๐ผ๐ผ๐ฟ๐๐ฎ๐ฎ๐ฟ๐ฑ๐ฒ๐ป
Staatssecretaris Zsolt Szabรณ, verantwoordelijk voor Digitalisering en Koninkrijksrelaties, benadrukt de mogelijkheden die generatieve AI biedt om maatschappelijke uitdagingen aan te pakken en de publieke dienstverlening te verbeteren. Van het vereenvoudigen van administratieve handelingen tot het versterken van datagedreven besluitvorming en het verbeteren van de communicatie, de toepassingen zijn divers. Szabรณ wijst echter ook op het belang van AI-geletterdheid onder ambtenaren en pleit voor samenwerking tussen disciplines zoals juristen, dataspecialisten en ontwikkelaars. Daarnaast wordt samenwerking met bedrijven en de wetenschap aangemoedigd.
๐๐ผ๐ฝ๐ฒ๐ป๐ฑ๐ฒ ๐๐-๐ถ๐ป๐ถ๐๐ถ๐ฎ๐๐ถ๐ฒ๐๐ฒ๐ป ๐ฏ๐ถ๐ท ๐ผ๐๐ฒ๐ฟ๐ต๐ฒ๐ฑ๐ฒ๐ป
Binnen de gestelde kaders zijn er al verschillende initiatieven gaande. Zo gebruikt de provincie Zuid-Holland de PZH-assistent, een interne AI-tool die als veilig alternatief dient voor commerciรซle chatbots zoals ChatGPT. Deze tool wordt uitsluitend door ambtenaren gebruikt en heeft geen directe impact op burgers of bedrijven. In de gemeente Goes is chatbot Guus actief, een AI-chatbot die gebruikmaakt van vooraf vastgelegde bronnen om vragen van burgers te beantwoorden. De inputbronnen zijn beperkt tot betrouwbare gemeentelijke informatie.
๐๐ป๐ฏ๐ฒ๐ฑ๐ฑ๐ถ๐ป๐ด ๐ถ๐ป ๐ฏ๐ฟ๐ฒ๐ฑ๐ฒ๐ฟ๐ฒ ๐ฑ๐ถ๐ด๐ถ๐๐ฎ๐น๐ถ๐๐ฒ๐ฟ๐ถ๐ป๐ด๐๐๐๐ฟ๐ฎ๐๐ฒ๐ด๐ถ๐ฒ
Het verruimde AI-standpunt is ontwikkeld onder regie van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en sluit aan op de Nederlandse Digitaliseringsstrategie. Deze strategie, die in het voorjaar van 2025 aan de Tweede Kamer wordt aangeboden, legt de basis voor verdere digitalisering en innovatie binnen overheidsinstanties. Met deze stap erkent de overheid de potentie van generatieve AI, terwijl ze tegelijkertijd het belang van verantwoord gebruik en de bescherming van publieke waarden onderstreept. De nieuwe handreiking dient als leidraad voor alle betrokken professionals binnen het publieke domein.
Wil je meer weten over hoe jouw organisatie kan profiteren van de mogelijkheden van AI? ๐ฃ๐น๐ฎ๐ป ๐ฒ๐ฒ๐ป ๐ฐ๐ฎ๐น๐น ๐บ๐ฒ๐ ๐ผ๐ป๐ ๐ถ๐ป en ontdek de mogelijkheden.
